Inteligentny Dom eHouse może być zainstalowany samodzielnie przez inwestorów jak i przez profesjonalnych instalatorów. Aby rozdzielnia była wykonana profesjonalnie, instalacja była bezpieczna i bezawaryjna przez długie lata, wyprodukowaliśmy dedykowane moduły przekaźników dla systemu eHouse1, Ethernet eHouse i innych wersji systemu. Bez względu na to czy wykonuje ją amator-hobbysta, dziecko czy profesjonalista instalacja wygląda tak samo profesjonalnie i może być wykonana równie dobrze przy znacznych oszczędnościach na profesjonalnych instalatorów systemów automatyki budynku.

Samodzielna instalacja automatyki budynku eHouse pozwala na oszczędności z rzędu 2-3 razy w stosunku do kosztów instalacji przez profesjonalny serwis, więc jest o co walczyć.

Dodatkowo, samodzielna instalacja wymaga zdobycia minimum wiedzy o systemie, dzięki czemu nie jest on dla nas „czarną skrzynką” i amator-hobbysta instalujący samodzielnie system zdobywa wiedzę potrzebną nie tylko do instalacji, lecz także ewentualnego serwisowania (przynajmniej prostsze zagadnienia).

Do tej pory mini rozdzielnię wykonywało się zgodnie z artykułem Połączenie mini-rozdzielni w pomieszczeniach

Najnowsze moduły przekaźnikowe do instalacji na szynę DIN realizują komplet połączeń niskonapięciowych (między sterownikiem a cewkami przekaźników) oraz zwory styków przekaźnika. Pozwala to na skrócenie czasu montażu rozdzielni z kilku godzin (ok. 3) do ok 0.5 godziny (nie licząc podłączania przewodów do urządzeń elektrycznych czy elektronicznych (230V czy innych napięć).

Moduły przekaźnikowe są wykonane dla 12 przekaźników z podstawkami dedykowanych dla systemu eHouse (230V/16A), zastosowanie innych typów przekaźników w przypadku modułów przekaźnikowych jest niemożliwe dlatego, że każdy typ różni się wielkością, wymiarami, rozmieszczeniem wyprowadzeń i zastosowanie przekaźnika różniącego się wymiarami nawet o jeden milimetr spowoduje zmianę odległości o 1.2cm na ostatnim przekaźniku.

Występują 3 rodzaje modułów:

• podstawowy moduł przekaźników – ze złączem do podłączenia bezpośrednio do sterowników (Inteligetny Dom eHouse Ethernet sterownik pokojowy) IDC-50 (domyślnie) lub 40 (RoomManager)- wyjścia nr 1..12
• rozszerzający moduł przekaźników – ze złączem do podłączenia do modułu podstawowego IDC-14 wyjścia 13..24 dla dolnego gniazda modułu podstawowego oraz wyjścia 25..32 dla górnego gniazda na module podstawowym)
• szyna zwierna do łączenia styków przekaźników aby nie trzeba było przykręcać przewodu

Moduły domyślnie produkowane są zgodnie z powyższym zdjęciem jednak w przypadku większych ilości (dla konkretnej aplikacji i sterowników (np. RM eHouse 1) można zamówić moduły z innym zestawem złącz lub bez (np IDC-40, IDC-50 z wyrzutnikiem lub bez). Ma to znaczenie jeśli np będziemy je stosować w miejscach o bardzo ograniczonej przestrzeni i liczy się każdy centymetr (jak łodzie, jachty itd).

1 moduł podstawowy umożliwia podłączenie 12 przekaźników

1 moduł podstawowy + 1 rozszerzeniowy przekaźnikowe odpowiednio połączone umożliwiają zastosowanie do 24 przekaźników.

1 moduł podstawowy + 2 moduły rozszerzeniowe przekaźnikowe odpowiednio połączone umożliwiają zastosowanie do 32 przekaźników (np dla CommManagera lub innego sterownika z większą ilością wyjść).

W przypadku gdy jesteśmy zmuszeni zastosować inny typ przekaźników należy je montować na samym końcu, nie wykorzystując modułu przekaźników. Należy w tym przypadku stosować dłuższe szyny DIN z większymi obudowami rozdzielni.

Moduły te są tak zaprojektowane że w przypadku potrzeby mniejszej ilości przekaźników na szynie można je obciąć w najwęższym punkcie płytki drukowanej (nożycami do cięcia blachy – należy koniecznie sprawdzić czy nie ma zwarć i zabezpieczyć lakierem izolacyjnym).

Dla porównania sposób montowania (krosowania) rozdzielni wyłącznie przy pomocy kabli został opisany w artykule

Inteligentny Dom eHouse – amatorskie wykonanie mini rozdzielni Jest żmudny, czasochłonny, wrażliwy na błędy, niedokładność instalacji oraz łatwy do uszkodzenia.

Przy wyborze skrzynki dla mini rozdzielni należy brać pod uwagę wiele czynników:

• czy będzie to rozdzielnia w pomieszczeniu w wersji komfort czy pojedyncza rozdzielnia w obiekcie (np. domku rekreacyjnym, łodzi, jachcie)
• czy zamierzamy montować sterownik wewnątrz rozdzielni razem z przekaźnikami
• ile przekaźników zamierzamy wykorzystać i czy konieczne jest stosowanie innych przekaźników niż dedykowane dla eHouse
• czy zamierzamy stosować bezpieczniki w tej samej skrzynce (szczególnie w przypadku 1 rozdzielni w obiekcie (domki rekreacyjne, jachty itd)
• zamierzamy stosować mini rozdzielnie w pomieszczeniach czy jedną centralną rozdzielnię

W zależności od odpowiedzi na powyższe zagadnienia mamy do dyspozycji kilka przypadków:

• rozdzielnie o minimalnej szerokości szyny DIN równej 12 Modułów (przekaźników/bezpieczników)
• liczba rzędów 2 lub więcej

przykładowe skrzynki dla mini rozdzielni:

Dostępne w sprzedaży są warianty zawierające 12, 18, 24 moduły w rzędzie. Liczba rzędów 1,2,3.

Można zastosować w zasadzie dowolną rozdzielnię modułową z szynami DIN o wielkości jaka jest nam potrzebna np.

Zanim kupimy rozdzielnie, która nam się podoba (w większej ilości), warto zmontować jedną sztukę w celu sprawdzenia czy wszystkie elementy mieszczą się bez problemów. Nie zalecamy kupować rozdzielni bardzo małych (o gęsto upakowanych szynach i małym zapasie miejsca w środku). Znacznie skomplikuje to instalację wyginanie przewodów 230V w dużej ilości oraz zwiększy czas instalacji kilkukrotnie. Należy także pamiętać o ewentualnej rewizji, serwisie, itd. Przy bardzo ciasno ułożonych przewodach 230V istnieje ryzyko wyciągnięcia przewodu (spod śruby mocującej) przy poruszaniu innego przewodu itd.

Należy też pamiętać, że w rozdzielni są zarówno przewody 230V jak i niskonapięciowe (12V) dla przekaźników a czasami także sterownik i przypadkowe zwarcie do 230V spowoduje permanentne uszkodzenie sterownika lub całej instalacji jeśli segmenty nie są od siebie odseparowane.

Zysk powierzchni przy mniejszej skrzynce jest pozorny, przy mini rozdzielniach montowanych w pomieszczeniach planuje się ich umieszczenie za małymi meblami gdzie kilka centymetrów różnicy nie ma „pozytywnego” znaczenia.

Przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac przygotowujemy sobie warsztat pracy:

• duży stół najlepiej 1/2m
• nakrywamy stół jasnym ręcznikiem lub grubą tkaniną w jednolitym kolorze. Dzięki temu nie porysujemy stołu ani zewnętrznych elementów rozdzielni oraz nie będziemy gubić elementów, śrubek.
• małą wkrętarkę wolnoobrotową do montażu komputerów z długą końcówką (mała gwiazdka rozmiar 1) – do przykręcania śrubek podstawek przekaźników
• zwykłą wkrętarkę do montażu większych elementów – wolnoobrotową
• komplet śrubokrętów różnych wymiarów
• zaciskarkę złącz IDC
• taśmy płaskie IDC-14 i IDC-50 i złącza
• lakier do izolacji przewodów, śrubek i elementów niskonapięciowych
• taśmę izolacyjną elektryczną 2cm i 5cm

Wykonanie kilku rozdzielni „na gotowo” zajmuje kilka godzin i zrobienie tego „na kolanie” czy podłodze z pewnością skomplikuje, przeciągnie nam instalację i będzie dalekie od czerpania przyjemności majsterkowania.

Jeśli zdecydowaliśmy się już na docelową rozdzielnię i ją zakupiliśmy – do instalacji rozkręcamy ją:

• standardowo odkręcamy obudowę czołową (front)
• demontujemy szyny DIN – odkręcając 2 śruby na jej końcach
• wynosimy obudowę w bezpieczne miejsce aby jej nie uszkodzić – pracujemy tylko na pustych szynach DIN

Jeśli nie możemy wybrać rozdzielni, można zamontować komplet przekaźników i osprzętu na pustą szynę DIN i sprawdzić w sklepie przed zakupem, która skrzynka nam najbardziej pasuje. W razie czego istnieje możliwość wysunięcia szyny DIN i wsunięcia nowej po zakupie skrzynki.

W poniższej instrukcji przedstawimy montaż w rozdzielni 3 rzędowej (np. dla domku rekreacyjnego razem z bezpiecznikami i innymi zabezpieczeniami oraz zasilaczem 12V na szynę DIN dla sterownika i ściemniaczy LED). Inne warianty rozdzielni mogą być tylko prostsze.

Podstawki przekaźników użytych w rozdzielniach eHouse umożliwiające wielokrotny montaż, wymianę i demontaż przekaźników.

 

Przekaźniki użyte w rozdzielniach eHouse 230V/16A wkładane do podstawek po zakończeniu instalacji

Nakładanie podstawek przekaźników na szynę DIN można wykonać na 2 sposoby: wsunięcie od boku lub wciśnięcie w planowane miejsce.

Komplet 12 przekaźników zamontowanych na szynie DIN (widok od spodu)

Przekaźniki (i wyjścia sterowników) należy podzielić na napięcia odbiorników aby uprościć maksymalnie rozdzielnie i instalację.

Jeśli wszystkie przekaźniki będą włączać 1 napięcie (z jednej fazy) nie trzeba nic robić.
1 styk przekaźników (COM – wspólny) zwieramy do jednego napięcia zasilania (np. 230V).
W przeciwnym przypadku trzeba podzielić na tyle segmentów ile jest różnych napięć.

Przy dwóch napięciach zasilających jedna szyna DIN z przekaźnikami może włączać urządzenia na jedno a druga inne napięcie. Alternatywnie można szyny zwierne ciąć nożycami do blachy na wymaganą długość (wymaga to dokładnego zaizolowania i około 1 cm odstępu między sąsiednimi listwami. Szyna ta przewodzi napięcie 230V lub inne więc wszystkie „improwizacje” należy wykonać starannie i tak aby nie powodować późniejszego zagrożenia czy przebicia do innych napięć. Wszystkie te kroki wykonuje się na własne ryzyko instalatora.

Należy odkręcić (poluzować) wszystkie śrubki oznaczone na przekaźniku „COM” (Wspólny oznaczone zarówno 21 jak i 12) aby uzyskać widoczny szerszy otwór na włożenie końcówek szyny zwierającej z boku.
Należy włożyć centrycznie w otwory podstawek oznaczonych jako „COM”.

Wystające piny modułu powinny znajdować się w jednej linii ze wszystkimi środkami powyższych śrubek.

Przykręcenie śrub montażowych wykonujemy miniaturową wkrętarką do sprzętu komputerowego przy ustawieniu minimalnej prędkości i najmniejszej siły dokręcenia. Potem można dokręcić (z wyczuciem) ręcznym śrubokrętem żeby nie przekręcić śrub – zerwać gwintu.

Dokręcamy ostatnią podstawkę jednocześnie dociskając do pierwszej aby się dotykały do siebie

Na zakończenie dokręcamy wszystkie śruby przy śrubach styku COM

Należy obrócić bokiem i wstępnie wzrokowo sprawdzić czy wszystkie śruby są przykręcone (poniżej modułu widać otwór lub nie).

Kolejnym krokiem jest zaizolowanie nieużywanych styków przekaźników („NC” – normalnie zwarty) gdyż potem nie będzie do nich dostępu. Na początku śruby te należy jak najgłębiej dokręcić wkrętarką. Kolejnym krokiem jest zalanie tych śrub lakierem najlepiej aby uzyskać grubość większą lub równą 1mm.

Następnie taśmą izolacyjną elektryczną zaklejamy wspomniane śrubki (oznaczone „NC” na obudowach przekaźników).  Kilkucentymetrowy zapas taśmy z boku przyklejamy do boków podstawki.

Kolejna Warstwa

Taśmę izolacyjną należy dokładnie mocno docisnąć w każdym miejscu.

Na zakończenie taśmę izolacyjną wystającą z boku wywinąć i dokleić na bok do przekaźników oraz docisnąć aby nie odkleiła się sama przez lata użytkowania.

Montaż podstawowego modułu przekaźników (z dużym złączem IDC-40 lub 50) do szyny DIN.

Należy odkręcić wszystkie śrubki oznaczone na przekaźniku „COIL” (cewka zarówno A1 jak i A2) aby uzyskać widoczny szerszy otwór na włożenie końcówek modułu przekaźników z boku.

Należy włożyć centrycznie w otwory podstawek oznaczonych jako „COIL”.

Wystające piny modułu powinny znajdować się w jednej linii ze wszystkimi środkami powyższych śrubek.

Przykręcenie śrub pierwszej podstawki do modułu przekaźników.

Przykręcenie śrub ostatniej podstawki modułu przekaźników przy jednoczesnym ściśnięciu przekaźników.

Przykręcenie wszystkich śrub kontaktów cewki („COIL”)

Zdjęcia zmontowanego modułu podstawowego przekaźników z każdej strony:

Identycznie do modułu podstawowego wykonujemy montaż modułów rozszerzających na kolejne szyny DIN o ile jest taka potrzeba.
Jedyna różnica jest taka że bierzemy moduły z pojedynczym złączem IDC-14 zamiast IDC-50/40, aczkolwiek nie ma przeciwskazań aby użyć do tej samej funkcji modułu podstawowego i zamiast użyć złącze 14 pinowe po stronie drugiego modułu złącze 50/40 pin.

Po dociśnięciu przekaźników i przykręceniu wszystkich śrubek zgodnie z wcześniejszymi instrukcjami łączymy moduł podstawowy z rozszerzeniowym taśmą płaską ze złączem IDC-14. Dla modułów rozszerzeniowych jest jedno złącze IDC-14.

Dla modułu podstawowego

• dolne gniazdo na module podstawowym – przekaźniki 13..24
• górne gniazdo na module podstawowym – przekaźniki 25..32

ERM może być zainstalowany w oddzielnej obudowie poza mini-rozdzielnią z szynami DIN lub zewnętrzną obudową (5 modułową – mikro rozdzielnią).

Montaż ERM na szynę DIN w mini-rozdzielni.

Jest to cała część niskonapięciowa rozdzielni (podłączenie sterownika do przekaźników).
Przed finalnym umieszczeniem w skrzynce należy:

• włożyć przewody płaskie do tulejek termokurczliwych z dużym zapasem średnicy bez ich podgrzewania
• zabezpieczyć lakierem izolacyjnym warstwą ok 1mm wszystkie metalowe punkty instalacji niskonapięciowej
• wymontować sterownik do układania okablowania z obudowy DIN
• dociągnąć przewód 3 żyłowy do zasilania sterowników do wspólnego zasilacza
• zainstalować zasilacz 12V dla Ściemniaczy LED (wszystkie zasilacze w instalacji muszą pracować na jednej fazie i ich masy (0V) muszą być zwarte ze sobą przewodem ochronnym